Mấy năm gần đây ung thư vòm họng ở nước ta tăng cả về số lượng mắc mới và tỷ lệ tử vong. Tuy nhiên người bệnh lại có ít kiến thức về căn bệnh này. Vậy ung thư vòm họng là gì?
Ung thư vòm họng là gì?
Ung thư vòm họng là là sự hình thành các tế bào bất thường ở các cơ quan giúp bạn nuốt, nói và thở.
Ung thư vòm họng tiếng anh là: nasopharynx cancer hay nasopharyngeal carcinoma. Viết tắt là NPC.
Ung thư vòm họng thường gặp xuất hiện ở hầu họng, thanh quản, thực quản (ống dẫn thức ăn) hoặc tuyến giáp. Một số bệnh ung thư bắt đầu ở vùng cổ họng, cũng như lưỡi, tuyến nước bọt, xoang, mũi hoặc tai, được phân loại là ung thư đầu và cổ.
Triệu chứng ung thư vòm họng
Các triệu chứng của ung thư vòm họng sẽ biểu hiện khác nhau ở từng người, phụ thuộc vào nơi tế bào ung thư hình thành. Những dấu hiệu sớm của ung thư vòm họng có thể bao gồm:
- Khàn giọng hoặc giọng nói thay đổi, khàn
- Khó nuốt hoặc cảm giác có thứ gì đó mắc ở cổ họng
- Đau họng dai dẳng
- Đau tai
- Cổ có cục nổi lên
- Ho, ho ra máu
- Gặp vấn đề về hô hấp như khó thở
- Giảm cân đột ngột không giải thích được
Có thể nói ung thư vòm họng thường được phát hiện muộn do tiến triển âm thầm, kềm theo các triệu chứng không đặc thù. Các dấu hiệu của bệnh đa phần là triệu chứng “mượn” của các cơ quan lên cận nên dễ nhầm lẫn với bệnh lý khác.
Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ gây ung thư vòm họng
Bất cứ điều gì làm tăng khả năng bị ung thư vòm họng là yếu tố nguy cơ.
Sử dụng thuốc lá là yếu tố nguy cơ đáng chú ý nhất để phát triển ung thư vòm họng và khi kết hợp với uống rượu, có thể làm tăng nguy cơ hơn nữa.
- Tiền sử gia đình có người mắc bệnh ung thư vòm mũi họng
- Hút thuốc lá, thuốc lào
- Ăn nhiều thực phẩm bảo quản lâu ngày như cá muối…
- Nhiễm trùng virus Epstein-Barr (EBV)
- Phơi nhiễm nghề nghiệp với bụi gỗ, formaldehyde và khí hơi hóa học
- Tiếp xúc thường xuyên với khói nhang
- Suy giảm miễn dịch
Ung thư vòm họng cũng có thể được phát hiện ở những người không hút thuốc. Ngày nay, virus u nhú ở người (HPV) đây là yếu tố nguy cơ phổ biến nhất đối với bệnh ung thư được tìm thấy ở hầu họng. HPV lây lan qua quan hệ tình dục, bao gồm cả quan hệ tình dục bằng miệng, mặc dù sự phát triển của ung thư thường không có biểu hiện trong nhiều năm sau khi tiếp xúc với virus.
Các yếu tố rủi ro khác bao gồm:
- Giới tính: Đàn ông có nguy cơ mắc ung thư vòm họng cao gấp năm lần so với phụ nữ.
- Tuổi: Theo truyền thống, hầu hết các trường hợp xảy ra ở độ tuổi trên 60, nhưng các bệnh ung thư liên quan đến HPV thường xảy ra ở độ tuổi 50.
- Phơi nhiễm hóa chất: Tiếp xúc với một số hóa chất, bao gồm khói niken, amiăng và axit sunfuric
Phòng ngừa ung thư vòm họng
Khoảng 60% ung thư vòm họng và thanh quản là do hút thuốc; khoảng 30% là do tiêu thụ rượu vượt mức. Vì vậy, bỏ hút thuốc và kiểm soát tiêu thụ rượu sẽ làm giảm đáng kể nguy cơ phát triển ung thư vòm họng.
Bên cạnh đó, để ngăn ngừa ung thư vòm họng bạn nên:
- Duy trì lối sống lành mạnh. Ăn nhiều trái cây, rau và thịt nạc. Giảm lượng chất béo và natri và thực hiện các bước để giảm cân thừa. Tham gia vào hoạt động thể chất ít nhất 2,5 giờ một tuần.
- Giảm nguy cơ nhiễm virus HPV: Virus này có liên quan đến ung thư vòm họng. Để bảo vệ bản thân bạn nên thực hành tình dục an toàn và nên tiêm vắc –xin HPV.
- Thực hiện các xét nghiệm tầm soát ung thư định kỳ đẻ phát hiện bệnh sớm.
Lời khuyên chữa bệnh
Khi vùng hầu họng có bất kỳ biểu hiện bất thường nào bạn cũng nên đi khám và làm các xét nghiệm sớm.
Các xét nghiệm ung thư vòm họng sẽ xác định nếu bạn bị ung thư và nó đã lan rộng bao xa. Điều này sẽ xác định mức độ, giai đoạn bệnh, giúp bác sĩ xác định các lựa chọn điều trị tốt nhất cho bạn. Phương pháp điều trị ung thư vòm họng bao gồm phẫu thuật, xạ trị và hóa trị hoặc kết hợp một hoặc nhiều phương pháp này.
Phẫu thuật
Tùy thuộc vào kích thước của khối u, bạn có thể được đề nghị phẫu thuật để loại bỏ nó. Loại phẫu thuật cũng sẽ phụ thuộc vào vị trí của ung thư và có thể liên quan đến việc loại bỏ một phần hầu họng hoặc cắt bỏ một phần hoặc toàn bộ thanh quản, tuyến giáp hoặc lưỡi.
Xạ trị
Sau phẫu thuật, bạn cũng có thể được xạ trị.Trong một số trường hợp xạ trị sẽ là loại điều trị chính.
Hóa trị
Trong một số trường hợp, hóa trị có thể được yêu cầu cùng với xạ trị, đặc biệt nếu khối u lớn hoặc ung thư đã lan đến các hạch bạch huyết. Hóa trị cũng có thể được sử dụng để thu nhỏ khối u trước khi phẫu thuật.
Chăm sóc giảm nhẹ
Trong một số trường hợp ung thư vòm họng, bác sĩ có thể tư vấn cho bạn về chăm sóc giảm nhẹ như chế độ ăn uống, dùng thuốc,…Chăm sóc giảm nhẹ này nhằm cải thiện chất lượng cuộc sống của bạn bằng cách giảm bớt các triệu chứng ung thư vòm họng.
Wiki giới thiệu một số dược liệu hỗ trợ điều trị ung thư vòm họng
Bên cạnh các phương pháp điều trị ung thư vòm họng hiện đại thì các bài thuốc có nguồn gốc dược liệu cũng được nhiều người bệnh sửu dụng. Việc sử dụng các bài thuốc từ dược liệu không những hỗ trợ điều trị ung thư vòm họng mà cón giúp tăng cường sức khỏe của cơ thể.
Một số dược liệu được dùng nhiều trong hỗ trợ điều trị ung thư vòm họng là lá đu đủ và cây lược vàng.
Lá đu đủ
Dùng lá đu đủ để hỗ trợ điều trị ung thư hiện chưa có bất kỳ nghiên cứu nào. Tất cả thông tin và mẹo dùng đều do người bệnh sử dụng và rỉ tai nhau.
Nguồn gốc của thông tin này xuất phát từ câu chuyện của một bệnh nhân ung thư phổi Stan Sheldon người Úc. Phổi của bệnh nhân này đã trở lại bình thường sau 2 tháng kiên trì sử dụng lá đu đủ, mặc dù trước đó bác sĩ thông báo ông không thể sống được.
Theo ý kiến của một số chuyên gia sức khỏe, tuy y học chưa có nghiên cứu công nhận tác dụng của đu đủ trong điều trị ung thư vòm họng , nhưng vì bản chất lành tình, người bệnh vẫn có thể dùng lá đu đủ. Đây cũng được coi như một trong những biện phấp tâm lý giúp người bệnh thoải mái, từ đó tăng cường sức đề kháng, kéo dài thời gian sống.
Mấy năm trở lại đây, cây lược vàng được coi như thần dược được người dân rỉ tai nhau. Và thực chất trong các cách chữa ung thư vòm họng bằng đông y, lược vàng là dược liệu được sử dụng nhiều.
Một số nghiên cứu đã chỉ ra, hợt chất flavonoid và steroid trong cây lược vàng có khả năng làm chậm sự phát triển của tế bào u. Do vậy, một số bài thuốc từ cây lược vàng được sử dụng để hỗ trợ điều trị ung thư vòm họng hiệu quả. Dưới đây là 4 cách người bệnh ung thư vòm họng có thể áp dụng:
- Nhai sống với muối, nuốt nước và bỏ bã hoặc xay lá lược vàng với muối, lấy nước uống và bỏ bã.
- Hấp lá lược vàng với cơm và ăn
- Lá lược vàng thái mỏng ngâm rượu 1 tháng rồi sử dụng 3 chén mỗi ngày trước khi ăn 30 phút
- Lá thân lược vàng phơi khô rồi hãm hoặc đun nước uống thay nước chè.
Đây là những dược liệu được dùng để hỗ trợ điều trị ung thư vòm họng được nhiều người bệnh áp dụng.
Tuy nhiên, dù sử dụng bất kỳ dược liệu nào thì cũng cần tuân thủ phác đồ điều trị mà bác sĩ đã chỉ định. Hơn hết, người bệnh luôn phải giữ cho mình tinh thần lạc quan, ăn uống đầy đủ để có sức khỏe tốt chống chọi lại bệnh ung thư vòm họng.
