Lá mơ lông là gì? Lá mơ lông là một loại rau gia vị ăn kèm khá phổ biến trong đời sống. Thường được dùng để ăn kèm với các món ăn nhiều đạm như: thịt chó, gỏi cá, nem thính…
Lá mơ lông có màu khá đẹp, một mặt lá màu tía, một mặt màu xanh, có nhiều lông nhỏ trên các gân lá. Đây không chỉ là một loại rau ăn kèm mà còn là thảo dược hay có sẵn trong vườn nhà và có công dụng tốt với nhiều loại bệnh khác nhau.
Lá Mơ Lông
Lá mơ lông hay chính là Mơ Tam Thể trong từ điển dược liệu
Khu vực phân bổ
Cây mơ lông là loài thực vật rất phổ biến ở nước ta bởi đây là loại rau gia vị thường thấy trong món khoái khẩu “Thịt chó”, Có câu: “Thịt chó phải có là mơ” là đây.
Cây mơ lông thường mọc quấn trên các hàng dào ven đường, nhiều gia đình còn cho leo thành giàn để vừa lấy bóng mát, vừa lấy lá làm gia vị và làm thuốc.
Thành phần dược tính lá mơ
Cây chứa một tinh dầu rất hăng mùi của bisulfur carbon và alcaloid và paederin. Mơ lông dễ nhận biết với mùi thối khó chịu là do trong thành phần hóa học có chứa methyl mercaptan. Lá có vị hơi đắng, hơi mặn, mùi hôi, tính mát, có tác dụng thanh nhiệt giải độc làm săn, sát trùng.
Ngọn dây mơ lông
Người ta chiết được từ lá được một alkaloid (hợp chất hữu cơ có hoạt tính sinh lý cao với cơ thể người, đặc biệt là hệ thần kinh) gọi là paederin và một chất tinh dầu sulfur dimethyl disulphit tác dụng như thuốc kháng sinh, chống viêm và điều trị ho các loại. Do đó được sử dụng trong điều trị một số bệnh như:
Công dụng lá mơ lông
- Điều trị kiết lỵ cực hay (Đi cầu ra dịch nhầy, máu)
- Điều trị bệnh viêm đại tràng, tăng cường tiêu hóa.
- Tẩy giun kim, giun đũa
Cách dùng trị bệnh lá mơ lông
Điều trị kiết lỵ, viêm đại tràng:
Lấy 1 nắm là mơ lông tươi rửa sạch, vẩy sạch nước rồi đem giã nát. Chộn đều với 1 quả trứng gà ta. Gói vào lá chuối rồi nướng chín để ăn. Nếu không nướng các bạn cũng có thể rang bằng chảo không cho thêm mỡ. Mỗi ngày làm 1 đến 2 lần như trên sẽ có tác dụng điều trị bệnh rất tốt.
(Cách trên có thể áp dụng cho người bệnh đại tràng và người tiêu hóa kém ăn hàng ngày sẽ rất tốt cho hệ tiêu hóa).
Tẩy giun:
Lấy 1 năm lá mơ lông tươi giã nhỏ, vắt lấy nước. Thêm chút muối khuấy đều. Uống vào lúc đói giun sẽ ra hết.
Công dụng khác của Lá Mơ Lông
1. Tiêu hủy protein
Khi ăn các món ăn nhiều đạm như thịt chó, người ta thường ăn kèm với lá mơ lông, tại sao lại như vậy? Nguyên nhân là do lá mơ lông giúp tiêu hủy protein rất tốt. Thịt chó có đặc điểm là rất nhiều đạm nên thường gây đầy bụng, khó tiêu hoặc đi ngoài ra máu, kiết lỵ sau khi ăn. Ngoài ra, ăn thịt chó cũng rất nóng, vì vậy, nhiều người thường bị ngứa ngoài da do gan không đào thải hết protein từ thịt chó. Tuy nhiên, nếu chúng ta biết cách ăn kèm lá mơ lông với thịt chó thì sẽ giải quyết được những rắc rối về tiêu hóa và hiện tượng ngứa nói trên.
2. Sát khuẩn
Lá mơ lông còn có công dụng sát khuẩn, diệt khuẩn lỵ amip và simela là hai khuẩn gây tình trạng kiết lỵ. Nhiều người bị kiết lỵ, đi ngoài ra máu 2 đến 3 ngày uống thuốc Tây không đỡ nên áp dụng cách sau:
- Nguyên liệu: 40g đến 100g lá mơ lông (tùy tình trạng bệnh), 1 lòng đỏ trứng gà, gia vị vừa ăn
Lá mơ lông với lòng đỏ trứng
Cách làm: Lá mơ lông rửa sạch, băm nhỏ trộn đều với lòng đỏ trứng gà và gia vị. Lưu ý không lấy lòng trắng trứng gà vì lòng trắng trứng có nhiều chất gây khó tiêu. Sau đó dùng lá chuối để lót xuống đáy chảo rồi đổ hỗn hợp lá mơ và trứng gà lên, trải đều rồi nướng nhỏ lửa. Khi chín một mặt thì lật để nướng mặt sau cho chín đều. Chú ý, phải dùng lá chuối tươi lót dưới khi nướng vì giúp món trứng gà lá mơ chín từ từ, không làm mất tinh dầu trong lá mơ lông.
- Tác dụng: Món ăn này ăn liên tục trong 2 đến 3 ngày chữa bệnh kiết lỵ, tiêu chảy và các bệnh đường ruột rất hiệu quả.
3. Hội chứng ruột kích thích
Nhiều người cứ ăn cơm xong là muốn đi ngoài ngay, hoặc cứ buổi sáng ngủ dậy là muốn đi ngoài, đi ngoài liên tục từ 2 đến 3 lần. Triệu chứng này, tuy không nguy hiểm nhưng gây nhiều khó chịu, phiền toái cho người bệnh. Dân gian có cách chữa hữu hiệu như sau:
- Nguyên liệu: Lá mơ lông từ 40g đến 100g (tùy tình trạng bệnh), gừng tươi 10g, 1 lòng đỏ trứng gà
- Cách dùng: Lá mơ lông rửa sạch, băm nhỏ. Gừng tươi lọc lấy nước. Sau đó trộn đều hỗn hợp gồm lá mơ lông, gừng và trứng gà, chưng cách thủy lên cho chín rồi ăn nóng.
- Công dụng: Mỗi ngày ăn 1 lần, ăn trong vòng 15 ngày liên tiếp để chữa chứng rối loạn tiêu hóa, đại tràng kích thích.
4. Viêm tai ở trẻ nhỏ
Khi tắm cho trẻ nhỏ có thể vô tình bị nước rơi vào tai, gây viêm và mưng mủ, người ta gọi là viêm tai giữa chảy mủ. Khi bị viêm tai giữa, trẻ thường sốt cao, quấy khóc. Trong trường hợp này, lấy lá mơ lông hơ trên lửa cho nóng, sau đó vò lá và nhét vào tai trẻ, để qua đêm đến sáng hôm sau lá mơ sẽ giúp hút hết mủ ra, khiến trẻ nhỏ hết đau, trẻ sẽ ngủ ngon.
5. Bệnh khớp ở người già
Người già thường bị phong thấp, đau khớp, nhức mỏi khi thay đổi thời tiết. Có 3 cách từ lá mơ lông có thể giúp giảm đau hiệu quả.
- Cách 1: Lá mơ lông sắc lấy nước uống, có thể lấy cả thân lá cây đều được.
- Cách 2: Giã dập lá mơ lông rồi cho vào tách, đổ nước sôi, hãm như trà. Sau đó, rót nước ra một cái cốc và cho thêm rượu vào để uống. Rượu có tác dụng dẫn thuốc chạy khắp cơ thể giúp giảm đau nhanh hơn.
- Cách 3: Băm nhỏ cả cây gồm thân và lá mơ lông, sau đó phơi khô, băm nhỏ. 1kg lá mơ lông khô ngâm với 2 lít rượu, ngâm trong 10 ngày là uống được. Rượu này có thể trong uống ngoài xoa. Mỗi ngày uống 1 đến 2 ly.
Một số bài thuốc chữa bệnh từ lá mơ lông
Bài 1. Chữa ho gà
Lá mơ lông 150g, bách bộ, cỏ mần trầu, rễ chanh, cỏ nhọ nồi, rau má, mỗi vị 250g, cam thảo dây 150g, trần bì 100g, gừng 50g, đường kính vừa đủ. Cho vào 6 lít nước, trộn lẫn rồi đun sôi còn 1 lít. Chia ra ngày uống 2-3 lần.
Bài 2. Chống co giật
Nghiền nát khoảng 15-60g lá tươi, thêm một bát nước ấm và một ít nước, khuấy đều và vắt lọc để lấy nước, uống trước bữa tối.
Bài 3. Viêm tai ở trẻ nhỏ
Khi tắm cho trẻ nhỏ có thể vô tình bị nước rơi vào tai, lâu ngày dẫn đến viêm và mưng mủ, người ta gọi là viêm tai giữa chảy mủ gây hiện tượng trẻ sốt cao, quấy khóc.
Trong trường hợp này, lấy lá mơ lông hơ trên lửa cho nóng, sau đó vò lá và nhét vào tai trẻ, để qua đêm đến sáng hôm sau lá mơ sẽ giúp hút hết mủ ra, khiến trẻ nhỏ hết đau và ngủ ngon.
Bài 4. Trị chứng kiết lỵ
Lá mơ lông chữa kiết lỵ. Trong nước ép lá mơ chứa anthelmintic – có tác dụng mạnh trên ký sinh trùng đường ruột. Vì vậy đã sớm trở thành một thành phần chính trong những bài thuốc nam chữa trị các bệnh về đường ruột – tiêu hóa:
Nếu bị lỵ mới phát thì lấy một nắm lá mơ, một nắm lá phèn đen rửa sạch, nhúng qua nước sôi, vảy khô, giã nát, vắt lấy nước cốt uống, ngày 2-3 lần.
Nếu bị lỵ lâu ngày, cũng lấy một nắm lá mơ tươi, lau bằng khăn sạch thái nhỏ, đập một quả trứng gà trộn đều, bọc lá chuối nướng chín, hoặc cho lên chảo rang khô, không cho gia vị. Ăn ngày ba lần, ăn liên tục vài ngày là khỏi. Hoặc lá mơ lông 20 gr, cỏ phượng vĩ 20 gr, hạt cau 25 gr, cỏ sữa lá nhỏ 100 gr, rau sam 100 gr. Sắc uống ngày một thang, chia ba lần
Bài 5. Trị giun
Lấy 50g lá mơ lông rửa sạch, giã nát, vắt lấy nước cốt, cho ít muối uống vào buổi sáng lúc đói rất hiệu nghiệm. Ngoài ra có thể lấy 30g lá mơ lông tươi (cả lá và ngọn) rửa sạch, cho thêm 50ml nước sôi để nguội, thụt vào hậu môn trước khi đi ngủ sẽ trị được giun kim.
Bài 6. Tiêu chảy do nóng
Khi bị tiêu chảy do nhiệt với các biểu hiện phân khẳm, nước tiểu vàng, bụng quặn đau, đầy hơi, khát nước nhiều, hậu môn nóng rát, dùng 16g lá mơ, 8g nụ sim sắc với 500ml nước lấy 200ml. Uống trong ngày mỗi lần 100ml.
Bài 7. Đau dạ dày
Lấy khoảng 20-30g lá mơ lông rửa sạch, giã nát, vắt lấy nước cốt uống một lần trong ngày. Kiên trì dùng sẽ có hiệu quả.
Bài 8. Giảm đau trong các trường hợp đau sình bụng, đầy hơi, bí tiểu
Lấy 15-60g lá tươi, đun sôi trong khoảng 3 chén nước, gạn lọc sau đó cho thêm vào dung dịch một ly nước trái cây, uống hỗn hợp này mỗi ngày 1 lần, có tác dụng giảm đau, nhuận tràng, lợi tiểu giúp thanh lọc cơ thể và còn kích thích sự ngon miệng.
